Aspekty środowiskowe
Eutrofizacja
Morze Bałtyckie jest największym zbiornikiem wody słonawej na świecie – będąc mieszaniną wody słonej i słodkiej. Wyjątkowa różnorodność biologiczna akwenu jest jednak zagrożona zjawiskiem zwanym eutrofizacją. Eutrofizacja jest spowodowana nadmiarem składników odżywczych takich jak azot i fosfor w wodzie. Źródeł tych pierwiastków jest kilka, m.in. mogą pochodzić z atmosfery, wód spływających z pól uprawnych czy ścieków. Komisja Ochrony Środowiska Morskiego Bałtyku – Komisja Helsińska, znana jako HELCOM, stworzyła stronę internetową, która zawiera szczegółowe informacje na temat przyczyn i skutków eutrofizacji. Raport Komisji “State of the Baltic Sea” (w j. angielskim) zawiera wszelkie istotne informacje na temat stanu ekosystemu Morza Bałtyckiego. (Link do wstawienia).
Jednym ze skutków eutrofizacji jest nadmierny wzrost roślinności wodnej, np. fitoplanktonu, co z kolei jest przyczyną zmian w ekosystemie wodnym. Wzmożony wzrost glonów i innych roślin wodnych powoduje problemy ekologiczne. Rozkład glonów wiąże się bowiem z konsumpcją znacznych ilości tlenu i w konsekwencji powstawaniem tzw. „martwych stref” przy dnie Morza Bałtyckiego.
Zwiększenie obszaru martwych stref na dnie morza pogarsza warunki życiowe zwierząt, co prowadzi do spadku różnorodność biologicznej i pogorszenia stanu ekosystemu. W wyniku pienienia i biodegradacji wyrzuconych na plaże glonów utrzymuje się nieprzyjemne zapachy. Generuje to szereg problemów środowiskowych i społecznych w obszarach nadmorskich – między innymi obniżając przychody z turystyki.
> Redukcja poziomu CO2 w wyniku ograniczenia kumulacji biomasy morskiej na obszarach dennych.
Nadmiar glonów trafiający z powrotem do morza, opada na dno ulegają rozkładowi i fermentacji, wydzielając metan.
> Redukcja martwych stref w obszarach przydennych
Fermentacja alg jest procesem beztlenowym. Oznacza to, że sam proces odbywa się bez udziału tlenu. Jednak jego zużywanie podczas rozkładu powoduje, że nie jest dostępny dla innych gatunków, w wyniku czego następuje zamieranie życia na danym obszarze i tworzy się tak zwana „martwa strefa”.
> Redukcja CO2 poprzez zbieranie alg
Rozkład glonów na plaży powoduje niekontrolowane emisje gazów cieplarnianych. Redukcja emisji w głównej mierze zależy od czasu przebywania na plaży biomasy. Im świeższe jest biomasa morska, tym mniej gazów jest emitowanych.
> Podniesienie jakości gleby poprzez redukcję odcieków z rozkładu biomasy morskiej.
Odciek z rozkładających się alg może przedostawać się do piasku i gleby. Bez odpowiedniej ilości tlenu zaczyna on fermentować. A proces ten emituje metan (gaz cieplarniany).
W jakim stopniu Twój region jest dotknięty eutrofizacją?
HELCOM- Komisja Ochrony Środowiska Morza Bałtyckiego zwana Komisją Helsińską została założona w 1974 roku w celu monitorowania stanu Morza Bałtyckiego. Na swojej stronie internetowej oferuje darmowe mapy, dane i narzędzia, które obrazują stopień eutrofizacji w danym regionie.
Obecnie całkowity roczny dopływ składników odżywczych do Morza Bałtyckiego szacuje się na:
826,000
ton azotu na rok
30,900
ton fosforu na rok
~2/3
pochodzi ze źródeł antropogenicznychDane pochodzą z raportu uzupełniającego HELCOM Holas II ”Raport uzupełniający na temat eutrofizacji” 2018
